12 Kasım Uygur Devletlerinin Kuruluşu ve Son Dönemde Uygurlar

Niğde Üniversitesi Kaşgarlı Mahmut Uygur Çin Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü aracılığıyla '12 Kasım Uygur Devletlerinin Kuruluşu ve Son Dönemde Uygurlar ' konulu bir konferans düzenledi.

Niğde Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi Salon 1071’de gerçekleştirilen programa Dünya Uygur Kongresi Genel Başkan Yardımcısı Seyit Tümtürk konuşmacı olarak katıldI.

Akademik personelin ve öğrencilerin yoğun ilgi gösterdiği program, konferans konuşmacısı Seyit Tümtürk’ün biyografisinin okunması ve Doğu Türkistan’da yaşananları tarihi bir süreç içerisinde ele alan slâyt gösterisiyle başladı.

Bugünün anlamlı bir gün olduğunu ifade ederek sözlerine başlayan Seyit Tümtürk; “ Bugün milli ve tarihi bir gündür. 12 Kasım 1933 yılında Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehrinde kurulan Doğu Türkistan İslam Cumhuriyeti’nin yine 12 Kasım 1944 yılında Doğu Türkistan’ın Gulcaşehrinde kurulan ve o tarihte Türkiye Cumhuriyeti’nden sonraki ikinci bağımsız Türk Devleti olan Doğu Türkistan Cumhuriyeti’nin kuruluş yıldönümüdür. İki Cumhuriyette 12 Kasım tarihinde kurulmuştur ki burada şunu söylemek isterim. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nden başka yer kürede ikincibir bağımsız bir Türk Devletinin olmadığı bir dönemde, bize coğrafi ve fiziki olarak en uzak ama manen, ruhen ve kalben en yakın Türk coğrafyasında Türk Milleti’nin varolduğu ve İslamla ilk şereflendiği coğrafyada Anadolu Türklüğü’nden ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nden sonra ikinci bağımsız Türk Devletleri1933 ve 1944 yıllarında Doğu Türkistan da kurulmuşlardır ve tarihteki şanlı yerini almışlardır” diye konuştu.

Doğu Türkistan’ın coğrafi durumundan ve tarihinden bahseden Tümtürk, Doğu Türkistan’ın gerek Orta Asya Türk devletleri gerekse Türkiye Cumhuriyeti açısından arz ettiği önem üzerinde durdu. Doğu Türkistan’da kurulan Uygur devletlerini, kuruluş ve yıkılış süreçlerini anlatan Seyit Tümtürk, söz konusu devletlerin Türk Tarihinde nasıl bir iz bıraktığını ortaya koydu.

Konuşmasının devamında bölgede uzun zamandır yaşanan üzücü olayları ve bu olayların sebeplerini ele alan Seyit Tümtürk, yaşanan olayların bazılarından örnekler vererek dinleyicilerin bölgede yaşananlarla ilgili bilgi sahibi olmasını sağladı.