21 Haziran Dünya ALS Günü

Ülkemizde 8000 civarında ALS hastası olduğu tahmin edilmektedir

Niğde Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Dilek İşcan, 21 Haziran Dünya ALS Günü nedeniyle ALS (Amiyotrofik Lateral Skleroz - Motor Nöron) Hastalığı hakkında açıklamalarda bulundu.

“ALS uzun adıyla Amiyotrofik Lateral Skleroz nadir bir kas hastalığıdır. Motor nöronların dejenerasyonu ile seyreder. Ülkemizde 8000 civarında ALS hastası olduğu tahmin edilmektedir. Dünya üzerinde 100000’de 1-3 arasında görülüyor. Nedeni multifaktöriyal, ailesel ya da spontan ortaya çıkabiliyor, ailesel olan kısım %10 gibi düşük. Bu hastalarda saptanan bazı genler var. Askerlerde ALS daha sık görüldüğü bildirilmiş. Japonya, Papua Yeni Gine’da bir bitkinin tohumunun yenmesi nedeniyle hastalığın daha sık görülmesine neden olduğu düşünülmüş. ALS genelde 60 yaş üstünde görülüyor, erkeklerde daha sık. Tek bir ekstremitede (kol ya da bacakta) güçsüzlük, kas erimesi, kas seğirmesi ile başlıyor, bu şikâyetler diğer ekstremitelere yayılıyor. Bazen de konuşma, yutma bozuklukları ile başlayabiliyor. İlerleyici bir haftalık zamanla günlük işlerini yapamaz hale geliyorlar. İlerleyen zamanda solunum kasları da etkileniyor hastanın nefes alması için cihaza bağlanması, beslenmesi için midesine tüp takılması gerekebiliyor. Hastalık bu kadar ilerlediğinde bile genelde hastaların bilinçsel fonksiyonlarında bir değişiklik görülmüyor.

 ALS hastalığı ömrü kısaltan bir hastalık. Tanı klinik ile konuyor, EMG tanı konusunda bize en çok yardımcı olan tetkik. Benzer şikâyetleri yapan ve tedavisi olan diğer hastalıkları ekarte etmek için santral sinir sistemi görüntülemesi ve bazı diğer tetkikleri de yapıyoruz. Ne yazık ki kür sağlayan bir tedavisi yok, sadece hastalığı çok ılımlı yavaşlatan bir tedavisi var, onun dışında hastalara destek tedavisi veriyoruz. Hastaya multidisipliner yaklaşılması gerekiyor.  Hastalar bazen güçsüzlüklerine kas yırtılması var ya da konuşma bozukluğuna dişlerimi yaptırdım gibi nedenler bulup doktor başvurusunu geciktirebiliyorlar. ALS’nin nadir bir hastalık olduğunu, bu şikayetleri yapacak daha iyi huylu birçok hastalık olduğunu tekrar hatırlatarak, panik yapmadan, bir ekstremiteden başlayıp zamanla ilerleyen diğer ekstremitelere yayılan güçsüzlüğü, kas seğirmesi, kas erimesi, dilinde seğirme, konuşma bozukluğu olanların zaman kaybetmeden bir nöroloji hekimine başvurmalarını öneririm.”