TÜRKİYE PETROLLERİNİN YURT DIŞINDA PROJE ŞİRKETLERİ DE VAR

CHP Niğde Milletvekili ve KİT Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer’in  TPAO’nun yurtdışı şirketi ile ilgili soruları Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek yanıtladı. TPOA şirketi ile ilgili Ömer Fethi Gürer’e yanıt veren Bakan Mehmet Şimşek yazılı bilgisinde şu hususlara yer verdi: “ Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından kurulan Turkish Petroleum Overseas Company Limited (TPOC Ltd.), yurtdışında yabancı devlet mevzuatına göre petrol ameliyeleri ve ticareti (arama, sondaj, üretim, taşıma, pazarlama, servis hizmetleri ve rafinaj gibi) konularında faaliyet göstermektedir. 30.12.1995 tarih ve 22509 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının Yurt Dışında Şirket Kurması ve Kurulmuş Şirketlere İştirak Etmesi Hakkındaki 95/7590 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Channel Islands (Jersey)'de kurulmuş olup Şirketin sermayesinin tamamı TPAO'na aittir.

TPOC'un yurtdışındaki alt şirketleri ve proje şirketleri; TP Oil Field Services Company Limited, TP Afganistan Limited, TP Badra Limited, TP Missan Limited, TP Mansurya Limited, TP Siba Limited, TP Libya Limited, TP Europe Limited, TP Netherlands COOP. U.A., TP Afnca Limited, TPBTC (Turkish Petroleum BTC Ltd.) ve TPSCP (Turkish Petroleum SCP Ltd.) olup amaçları doğrultusunda faaliyetlerine devam etmektedirler.

Yurt dışı şirketlerinde 4 kişi çalışmakta olup şirketlere göre Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu üye sayıları  toplam 54 kişidir.

233 sayılı KHK 58/3. Maddesine göre Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulacak şirketlerin 233 sayılı KHK hükümlerine tabi olmayacağı ifade edilmiş olsa da, TPAO yıllık faaliyet raporlarının hazırlanmasında yurtiçi ve yurtdışı tüm bağlı ortaklıklarına ilişkin bilgiler de söz konusu raporlarda yer almaktadır. Ayrıca TPAO ve iştiraklerinin finansal tabloları bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenmektedir. Sayıştay Kanunu'nun 4.maddesi gereğince yurt dışı şirketler Sayıştay denetimine ve 233 sayılı KHK 40.maddesi gereğince Bakanlığımızın, 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve Fonlarının Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun gereğince TBMM'nin gözetim ve denetimi altındadır. Ayrıca TP bütçesinin Hazine tarafından onaylanması aşamasında da TPAO'nun bu şirketlere ayırdığı kaynak üzerinde denetim imkânı vardır.Faaliyette bulunulan ülke mevzuatı hükümleri saklı kalmak şartıyla yapım işleri, mal ve hizmet alımları, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 3/(d) maddesi ve Geçici 4 üncü maddesi gereğince, Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan "İdarelerin Yabancı Ülkelerdeki Kuruluşlarının Mal ve Hizmet Alımları ile Yapım İşlerine İlişkin Esaslar" a göre yapılmaktadır. Ayrıca proje şirketleri 2000/1398 sayılı Bakanlar Kumlu Karan'nda belirlenen kurula ve sınırlara göre faaliyette bulunmaktadır.

TPAO tarafından yurt dışında kurulmuş olan şirketlerin denetimleri, Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından yıllık ve düzenli olarak yürütülmekte, şirket operasyonları kapsamında gerek TPAO Genel Müdürlüğü'nde gerekse farklı ülkelerdeki şirket ofislerinde teftişi gerçekleştirilmektedir.TPAO'nun yurt dışı iştirakleri gündelik iş ve işlemlerini gerçekleştirebilmek için gereken nakdin haricinde bünyelerinde nakit ve benzeri bulundurmamakta, gerçekleştirdiği yatırımlar için TPAO'dan ilgili şirkete kaynak aktarılmakta, ilgili şirketin elde ettiği gelirler de aynı şekilde ivedilikle TPAO'ya aktarılmaktadır. Söz konusu nakit transferleri için kamu bankalarının Azerbaycan, Irak, Londra gibi yurt dışı şubeleri kullanılmaktadır.”