28 Eylül 2023 Perşembe


 HALICILIK BİTME NOKTASINA  GELDİ

    El dokuması halıcılık bitme noktasına geldi

 CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, bir zamanlar el dokuması halılarıyla ülke genelinde ve dünya çapında ün yapan Niğde de, destek verilmediği için artık bu sektörün de bitme noktasına geldiğini söyledi.  Niğde Milletvekili Gürer, kent merkezinde halı satışı yapan esnafı ziyaret ederek,  son zamanlarda ciddi oranda ivme kaybeden halıcılığın, bu duruma gelmesinin nedenlerini araştırdı. 

HER KÖYDE 50 -100 HALI TEZGAHIMIZ VARDI 

   CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer'e el dokuması halıcılık sektörünün geldiği son noktayı anlatan esnaf, “ Eskiden Niğde'de 150 yerleşim biriminden en az 140'ında halı dokuma kültürü vardı. Her köyde de 50-100 halı tezgahı olurdu. Annelerimiz, genç kızlarımız, yengelerimiz kök bayası halıları dokur, dokunan halıları tüccarlara satar, tüccarlar da bir kısmını yurt içinde bir kısmını da yurt dışına satışa sunardı. 

     El dokuması halılar, köylerde ev ekonomisine de ciddi katkı sağlardı. Ancak son yıllarda fabrika halıları daha çok rağbet görmeye başladı. Evdeki zeminlerin laminant parka olması, bu zeminlerin kaygan olması nedeniyle, evlerde kök bayası kullanılarak yapılan el dokuması halılara yer kalmadı. Gençler, halıların renk tonu mobilyaya uysun diye fabrika halılarına yöneldi. El dokuması halı da böylece azaldı” dedi. 

HALICILIK BİTME NOKTASINA GELDİ 

     Halı dokumacılığına destek verilmesi gerektiğine de değinen esnaf Yıldırım Düzyol,“ Ulukışla, Çamardı, Bor, Çiftlik, Altunhisar ve Niğde merkezde yaygın halıcılık yapılırdı.  Bizim gençlerimiz büyüklerimizde köyde halı dokumayı yavaş yavaş bıraktılar. Zamanında bir köyde 100 tezgah varsa şuan 3 veya 5 tane kaldı. Ama zamanında o kadar çok dokunmuş ki torunlarımıza çocuklarımıza hediye kalsın diye halen bulunuyor. Obruk bizim Bor  ilçemize bağlı köyumüz. Hayvancılığı yaygın olduğu bir köy. Kış orada uzun sürdüğü için daha fazla halı dokunurdu. 

        Hem Aksaray'ın hem Konya'nın hem Niğde'nin motiflerini içinde bulunduran Niğde'nin en gösterişli halılarından. Artık orada da çok az kaldı. İpler tamamen kirman ipinden boyalarımız da kök boya. Bizim Obruk bölgemizde natürel doğal hayvanın kendi üzerinden yün ip olup dokunan pastel halılarımız da vardı. Bunlar mobilyalara daha uygundu. Maalesef dokunmaz hale geldi. Çamardı ilçesi Celaller köyünün halısı bu halı çift dokunur. Eşi de var bunun. Eskiden somya dediğimiz somyalar için. Bunun fiyatı şu anda 6 bin TL ve her yörenin halısı motifinden rengine özellikli idi. Obruk halısı doğal renkleri ile de zenginleştirilen bir halı olarak ayrıca bilinirdi. Samanın sarısından dokunan halı vardı. Bu kadar yetenekli el dokuma yapan kadın ve kızlarımızla nakış gibi işlenen halıcılar çok değerli idi. Bu kültürümüz devam ettirmekte son yıllarda zorlanmaya başladık. 

     5 -10 yıl sonra neslimiz bu kültürü böyle giderse unutacak. Nesilden nesile devam ediyordu. Ama bir kuşak geçti aradan ve bunu yeni nesil ne yazık ki çok sahiplenmedi. Kırsaldan göçte bu süreci etkiledi. Destek verip bu sektörü yeniden ayağa kaldırmak lazım” ifadelerini kullandı. 

HALICILIKTA ESKİ GÜNLERİ ÖZLÜYORUZ 

     Maliyet artışları, pazarlama sorunu, yeterli destek verilmemesi gibi nedenlerle halıcılık yapanların sayısının her geçen gün azaldığını ve artık son dönemini yaşadığını anlatan Milletvekili Gürer, “Bölgede farklı el sanatları her yıl sayısı azalarak devam ediyor. Bunlardan biri de kök boya ile boyanan iplerden dokunan halılarımız. Her evde halı tezgahına rastlamak olası idi. Yerel motifleri tezgahta kök boya ile hazırlanan iplerle dokuyarak ABD başta farklı ülkelere ihraç ediliyordu. Antika olma özelliği sahip halılar değer buluyordu. Bor, Altunhisar, Çiftlik, Ulukışla ve Çamardı ilçeleri halıları ile ünlü idi. Halı pazarına çevre illerden de müşteri gelirdi. Orijinal halı dokuma makina halılarına karşı dayanamadı ve coğrafi işaretli Obruk halısı dahi üretilmez oldu” dedi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder