CHP 'Lİ UMUT ORAN'IN BASIN AÇIKLAMASI

CHP'li Umut Oran: Teşviğe rağmen yatırımlaırda şok gelişme 

TEŞVİĞE RAĞMEN YATIRIMLARDA ŞOK GERİLEME

• Hukukun üstünlüğünden ve demokrasiden uzaklaşma ekonomiyi kırılgan yaptı. İç siyaset ve dış politikadaki tutarsızlık ve belirsizlik, ulusal güvenlik ve sınırlarımızdaki zafiyetler yatırım iklimimizi olumsuz etkiledi.
• Ekonomi, iç siyaset ve dış politikada giderek artan belirsizlikte yatırımcı önünü göremiyor. Yüksek kur girdi, yüksek faiz kaynak maliyetlerini yükseltiyor, istikrarsızlık ve güven kaybı, yatırımcıyı caydırıyor, yatırımlara darbe vuruyor.
• Kağıt üzerindeki teşvikler, ülkede siyasi ve makro ekonomik istikrar olmadığı için işe yaramıyor. Hem ileriye yönelik yatırım eğiliminde hem de gerçekleşen yatırımlarda sert düşüşler yaşanıyor.
• İlk çeyrekte teşvik belgesi alınan yatırım sayısı geçen yıla göre yüzde 21, yatırım tutarı yüzde 28, öngörülen istihdam yüzde 18 düşüş gösterdi. Teşvik belgesi sayısı tüm sektörlerde geriledi. Belgeye bağlanan yatırım tutarında ise hizmetler dışındaki diğer tüm sektörlerde düşüş yaşandı.
• Özellikle madencilik yatırımları durma noktasına geldi. Tayyip Erdoğan'ın hiçbir demokratik ülkede görülmeyecek biçimde ülke genelindeki tüm madenler için ruhsat verme yetkisini kendi uhdesine alması sektörü tıkadı, yatırımları durdurdu. Teşviğe bağlanan madencilik yatırımlarında yüzde 80'e yakın düşüş var.
• Teşvik belgesi alınan yatırımların tutarı enerjide yüzde 39, tarımda yüzde 38, imalat sanayiinde yüzde 25 azaldı.
• AKP'nin 2012'de uygulamaya koyduğu yeni teşvik sisteminin "yıldızı" olacağını iddia ettiği Doğu ve Güneydoğu'daki en yoksul 15 ili kapsayan 6. bölgede yatırım tutarı yüzde 46 azaldı.
• Teşvik verileri yatırım eğilimindeki kırılmayı, ilk çeyrek GSYH verileri de "gerçekleşen" yatırımlardaki sert düşüşü ortaya koydu. Kamu ve özel sektörün gayri safi sabit sermaye oluşumları ile stok değişimini kapsayan toplam yatırımlar, geçen yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla yüzde 5.6 küçüldü ve bu da genel büyüme oranını 1.3 puan aşağı çekti.
• 3 milyona yaklaşan resmi, 5 milyonu aşan gerçek işsizi bulunan Türkiye, istihdam yaratma kapasitesini tümden yitiriyor, işsizlere iş aş yaratamaz hale geliyor. Ciddi boyutlardaki işsizlik sorununun çözümü için hayati önem taşıyan yatırımlar cephesindeki kan kaybının Türkiye'ye faturası büyük olacaktır.
• Türkiye'nin iç siyaset, dış politika ve ekonomide istikrara, insanların geleceğe güvenle bakacağı, yatırımcının önünü görebileceği bir ortama, bu koşulları tesis ederek " yatırım iklimi" yaratacak bir yönetime ihtiyacı bulunuyor.

Ekonomi, iç siyaset ve dış politikada giderek artan istikrarsızlık ülkede yatırım iklimini yok ediyor. Yüksek kur girdi maliyetlerini, yüksek faiz kaynak maliyetlerini yükseltiyor, ekonomi ve siyasette artan belirsizlik ve güven kaybı, önünü göremeyen yatırımcıyı caydırıyor, yatırımlara darbe vuruyor.

Fed kararları ile sıcak para musluklarının kısılması ve AKP'nin 17 Aralık soruşturmasıyla ortaya saçılan yolsuzluklarının etkisiyle girilen " pahalı döviz-yüksek faiz" döneminin yatırım cephesinde yol açtığı hasar rakamlar yansımaya başladı. Yılın ilk çeyreğinde, hem ileriye yönelik yatırım eğiliminde hem de gerçekleşen yatırımlarda sert düşüşler yaşandı. Türkiye, işsize iş, yoksula aş yaratma için hayati önem taşıyan yatırımlarda adeta çölleşme sürecine girdi.

TEŞVİKLERDE ŞOK TABLO…

Resmi verilere göre ilk çeyrekte alınan teşvik belgesi sayısı geçen yıla göre yüzde 21, belgelerdeki toplam yatırım tutarı yüzde 28, öngörülen istihdam yüzde 18 düşüş gösterdi. Geçen yıl ilk çeyrekte alınan 1.303 yatırım teşvik belgesine karşın, bu sayı bu yıl aynı dönemde 1.025'te kaldı. Belgelerdeki yatırım tutarı 23.7 milyar liradan 17.1 milyara, öngörülen istihdam da 43 in 709 kişiden 35 bin 831 kişiye geriledi. Bu veriler yatırım eğilimindeki ciddi kırılmaya işaret ediyor.

ERDOĞAN, MADENCİLİĞİ DURMA NOKTASINA GETİRDİ…

Teşvik belgesi bağlanan yatırımlardaki düşüş, özellikle madencilik sektöründe yüzde 80'e yaklaştı. Geçen yıl ilk çeyrekte madencilik yatırımları için 81 teşvik belgesi alınırken bu yıl sayı 49'a, bu belgelerdeki yatırım tutarı da 2.5 milyar liradan 530 milyon liraya geriledi. Geçen yıl teşvik belgesine bağlanan madencilik yatırımlarında 2 bin 393 kişilik istihdam öngörülürken, bu yıl bu sayı 1.200'de kaldı.

Madencilik yatırımlarının durma noktasına gelmesinde 16.06.2012 tarihinde yürürlüğe giren 2012/15 sayılı Başbakanlık genelgesi ile kamu kurum ve kuruluşlarının sahip oldukları taşınmazların kullanımı; bu çerçevede yeni maden ruhsatı verme yetkisinin Başbakanlık iznine bağlanması etkili oldu. Bu genelge, yeni maden ocağı ruhsatı alma ve süresi bitenleri yenileme için yapılan başvuruları değerlendirme ve onaylama yetkisini bir kişinin, Tayyip Erdoğan'ın uhdesine veriyor. O günden bu yana madenciler hem yeni ruhsat almada, hem de süresi dolan ruhsatlara ilişkin süre uzatımlarında sorun yaşıyor. Başbakanlık'ta izin bekleyen maden ruhsatı sayısı 10 binleri geçmiş durumda. "İnceleme" gerekçesiyle bekletilen başvurular nedeniyle, 3213 sayılı Maden Yasası'nda öngörülen 3 yıllık süre aşıldığı için bazı işletme ruhsatları iptal oluyor. Çoğu yeni ruhsat başvurusu da geri çevriliyor. Hiçbir demokratik ülkede görülemeyecek nitelikteki bu keyfi ve şaibeli uygulama, sektörü tıkadı, madencilik yatırımlarını durma noktasına getirdi.